กระบี่ – จัดงานแก้วิกฤตพะยูนไทยร่วมใจอนุรักษ์ฟื้นฟูหญ้าทะเลให้เกิดผลเป็นรูปธรรมวันพะยูนแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน

เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม 2568 เวลา 10.00 นาฬิกา ที่ลานกิจกรรมจอยบีชอ่าวน้ำเมา หมู่ที่ 5 บ้านอ่าวน้ำเมา ตำบลไสไทย อำเภอเมืองกระบี่ จังหวัดกระบี่ นายอังกูร ศีลาเทวากูล ผู้ว่าราชการจังหวัดกระบี่ เป็นประธานเปิดการจัดกิจกรรมงานวันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ ครั้งที่ 3 ประจำปี 2568 ระลึกถึงมาเรียมและยามีล ภายใต้คำขวัญแก้วิกฤตพะยูนไทยร่วมใจอนุรักษ์ฟื้นฟูหญ้าทะเล
ภายในงานประกอบด้วย การจัดแสดงนิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับพะยูน การออกบูทของชุมชนเครือข่าย และปล่อยพันธุ์ปลากะพง จำนวน 800 ตัว ลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติชายหาดอ่าวน้ำเมา โดยเยาวชนจากโรงเรียนบ้านอ่าวน้ำเมา โรงเรียนบ้านแหลมโพธิ์ โรงเรียนเมืองกระบี่ และภาคีเครือข่ายอนุรักษ์พะยูนในพื้นที่จังหวัดกระบี่ เข้าร่วมจำนวน 200 คน
ทั้งนี้โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อประชาสัมพันธ์เผยแพร่ความรู้ความเข้าใจ สร้างความตระหนักให้กับเยาวชน นักเรียน นักศึกษา และเจ้าหน้าที่หน่วยงาน ตลอดจนประชาชนทั่วไปในพื้นที่จังหวัดกระบี่และทั่วประเทศ ได้เห็นความสำคัญร่วมบูรณาการและการมีส่วนร่วม ดำเนินงานด้านอนุรักษ์พะยูนให้เกิดผลเป็นรูปธรรม และที่สำคัญเพื่อจัดกิจกรรมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ในการดำเนินโครงการอนุรักษ์แนวปะการังและสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลไทยในพระดำริ ให้ประชาชนชาวไทยได้รับทราบโดยทั่วกัน
โดยนายวิษณุ แจ้งใจ ผู้อำนวยการสำนักงานทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งที่ 10 จังหวัดกระบี่ กล่าว่า การจัดกิจกรรมดังกล่าวสืบเนื่องจากพะยูนที่ได้มีการตั้งชื่อว่ามาเรียม ที่พลัดหลงกับแม่เกยตื้นพื้นที่จังหวัดตรัง วันที่ 16 เมษายน 252 ตลอดระยเวลา 4 เดือน เจ้าหน้าที่กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ได้พยายามอย่างเต็มที่ในการช่วยชีวิต ท่ามกางกำลังใจจากผู้คนในสังคม แม่ว่ามาเรียมจะจากไปเมื่อวันที่ 17 สิงหาคม 2562 เพื่อเป็นการระลึกถึงและขับเคลื่อนการอนุรักษ์พะยูนและสัตว์ทะเลหายากอื่นๆ คณะกรรมการนโยบายและแผนการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งแห่งชาติ จึงกำหนดให้วันที่ 17 สิงหาคมของทุกปี เป็นวันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีนารีรัตนราชกัญญา ทรงห่วงใยเกี่ยวกับปัญหาที่เกิดกับพะยูนในประเทศไทย โดยรับสั่งให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หาแนวทางจัดการอนุรักษ์พะยูนให้เกิดผลเป็นรูปธรรม และเป็นที่มาของการจัดทำแผนอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติขึ้น ในปี 2563 เป็นต้นมา และให้นำการดำเนินงานตามแผนดังกล่าวเข้าเป็นส่วนหนึ่ง ภายใต้โครงการอนุรักษ์แนวปะการังและสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลไทยในพระดำริ ในปี 2568 กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ได้สนองพระดำริ ในส่วนของจังหวัดกระบี่โดยสำนักงานทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งที่ 10 จัดกิจกรรมวันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ที่ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณต่องานด้านอนุรักษ์พะยูนและหญ้าทะเลของไทย

นายวิษณุ กล่าวอีกว่า พะยูนเป็นสัตว์ทะเลหายากใกล้สูญพันธ์ มีความเสี่ยงต่อการสูงเนื่องจากอัตราการตายเฉลี่ยถึง 15 ตัวต่อปี จากข้อมูลปี 2568 จากการสำรวจพบพะยูนประมาณ 131 ตัว อยู่ในฝั่งทะเลอันดามัน 117 ตัว ในจังหวัดกระบี่พบพะยูน 20 ตัว อาศัยในพื้นที่เกาะศรีบอยาและเกาะปู 10 ตัว พื้นที่อ่าวท่าเลน 4 ตัว พื้นที่บ้านบ่อมะม่วง 2 ตัว และพื้นที่อ่าวน้ำเมา 4 ตัว จากจำนวนพะยูน 117 ตัว เสียชีวิต 16 ตัวในพื้นที่จังหวัดกระบี่ 4 ตัว จังหวัดภูเก็ต 5 ตัว จังหวัดตรัง 3 ตัว จังหวัดพังงา 3 ตัว และจังหวัดระนอง 1 ตัว สาเหตุการตายของพะยูนในจังหวัดกระบี่ ไม่ทราบสาเหตุ 43 เปอร์เซ็นต์ พลัดหลงจากแม่ 15 เปอร์เซ็นต์ อุบัติเหตุทางเรือ 14 เปอร์เซ็นต์ ป่วย 14 เปอร์เซ็นต์ เครื่องมือประมง 14 เปอร์เซ็นต์ มีพื้นที่แหล่งหญ้าทะเลที่เป็นอาหารและเป็นแหล่งที่อยู่อาศัย เป็นอันดับ 2 ของประเทศรองจากจังหวัดตรัง

โดยกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งร่วมกับจังหวัดกระบี่ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการปรับปรุงและเพิ่มประสิทธิภาพ ด้านการอนุรักษ์คุ้มครองพะยูนและถิ่นอาศัยหญ้าทะเลในประเทศไทย โดยจัดทำและดำเนินการตามแผนอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ ปัจจุบันเข้าสู่แผนระยะที่ 2 ปี 2566 – 2568 ครอบคลุมพื้นที่ที่มีศักยภาพเป็นแหล่งอาศัยของพะยูนทั้งในอ่าวไทยและทะเลอันดามัน เพื่ออนุรักษ์และคุ้มครองพะยูนและแหล่งที่อยู่อาศัย สนับสนุนงานด้านการศึกษาวิจัย สร้างจิตสำนึกและส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน ในการอนุรักษ์พะยูนและแหล่งที่อยู่อาศัยของพะยูน
โอกาสนี้นายอังกูร ศีลาเทวากูล ผู้ว่าราชการจังหวัดกระบี่ กล่าวว่า นับจากวันแรกที่ประเทศไทยได้รู้จักน้องมาเรียมลูกพะยูนตัวน้อยที่พลัดหลงจากแม่เกยตื้น จนกระทั้งจากไปได้เกิดกระแสตื่นตัวต่อการอนุรักษ์พะยูนและสัตว์ทะเลหายากขึ้นในประเทศไทย เพื่อเป็นการกระตุ้นเตือนและสานต่อการอนุรักษ์พะยูน จนกระทรวงทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งได้กำหนดให้วันที่ 17 สิงหาคมของทุกปีเป็นวันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ จังหวัดกระบี่ได้พยายามยกระดับและเร่งรัดผลักดันงานด้านการอนุรักษ์สัตว์ทะเลหายากทุชนิด ให้เพิ่มจำนวนและคงอยู่อย่างสมดุลและยั่งยืน เปิดโอกาสให้พี่น้องประชาชนได้มีส่วนร่วมในการดำเนินงานทุกขั้นตอน ปรับกระบวนทัศน์และสร้างการตระหนักรู้ให้แก่สังคมและนักท่องเที่ยว แก้ไขปัญหาครอบคลุมทุกมิติโดยเฉพาะปัญหาขยะพลาสติกในทะเล สาเหตุสำคัญของปัญหาและเป็นต้นเหตุการณ์เสียชีวิตของน้องมาเรียม โยรัฐบาลเร่งรัดและเดินหน้าการจัดการขยะพลาสติกแห่งชาติ แก้ปัญหาตั้งแต่ต้นทางก่อนลงสู่ทะเล ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อการจัดการแบบเต็มรูปแบบ เพื่อเป้าหมายการเพิ่มจำนวนของพะยูนในธรรมชาติภายในปี 2570 ลดปัญหาการเกยตื้นในทุกสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการตายจากโรคและภัยธรรมชาติ

นายอังกูร กล่าวอีกว่า ที่สำคัญสาเหตุจากกิจกรรมของมนุษย์ทั้งหมด แม้ว่าในปีที่ผ่านมาประเทศไทยจะเผชิญกับความท้าทายใหญ่หลวงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิของน้ำทะเล อันก่อให้เกิดการตายของหญ้าทะเลที่เป็นอาหารหลักของพะยูน และการเคลื่อนย้ายถิ่นฐานของพะยูนครั้งใหญ่ การอนุรักษ์และดูแลพะยูนเป็นเรื่องของพวกเราทุกคน โดยจังหวัดกระบี่ขอเป็นกระบอกเสียงที่จะส่งเสียงแทนเหล่าพะยูน เพื่อให้ทราบง่าเราทุกคนต้องช่วยกันแม้เพียงแค่การหยุดการกระทำที่จะส่งผลกระทบต่อพะยูนและแหล่งหญ้าทะเล ไม่ว่าจะทางตรงหรือทางอ้อมถือว่าเป็นการช่วยอนุรักษ์ดูแลพะยูนและแหล่งหญ้าทะเลได้ ลูกหลานของเราต้องได้เห็นพะยูนในธรรมชาติ เพราะพะยูนคือสมบัติของลูกหลานเรามีหน้าที่ดูแลและรักษาให้ดีที่สุด